Wat is passend onderwijs?
Passend onderwijs betekent dat scholen ervoor zorgen dat elke leerling de juiste hulp en lessen krijgt. Dit geldt voor alle leerlingen, ook voor leerlingen die extra hulp nodig hebben. Het gaat niet om een speciaal soort school. Passend onderwijs is iets wat op elke school geldt. Sinds 2014 is dit een belangrijke regel in Nederland.
Wat is de zorgplicht
Sinds 2014 hebben scholen een zorgplicht. Dat betekent dat scholen ervoor moeten zorgen dat leerlingen die extra hulp nodig hebben, die hulp ook echt krijgen. Dit geldt voor nieuwe leerlingen, maar ook voor leerlingen die al een tijdje op school zitten. Als jij extra hulp nodig hebt, kijkt de school samen met jou en je ouders wat je nodig hebt. Daarna onderzoekt de school of ze je die hulp kunnen geven. In de schoolgids staat welke hulp een school kan geven. Dit heet het ‘schoolondersteuningsprofiel’.
Soms kan een school je niet goed helpen. De school mag dat pas zeggen als ze samen met jou heeft gekeken wat je nodig hebt en heeft geprobeerd je te helpen. Soms past een andere school beter bij jou. Dan zorgt jouw school dat je op die andere school terecht kunt. Dat kan een gewone school zijn of een speciale school. De school moet goed met jou en je ouders praten, zodat jij op een fijne plek komt. Ook dit hoort bij de zorgplicht van de school.
Wat is het schoolondersteuningsprofiel?
Elke school maakt een plan over de hulp die ze kunnen geven. Dit plan heet het schoolondersteuningsprofiel, of ‘SOP’. Niet alle scholen geven alle soorten hulp. Dat hoeft ook niet. Scholen werken samen in een groep, een samenwerkingsverband. Zo zorgen ze samen dat alle leerlingen de hulp krijgen die ze nodig hebben. Op papier lijkt dit goed geregeld. Maar soms is het moeilijk in de praktijk. In Nederland zijn er helaas leerlingen die helemaal niet naar school gaan, omdat geen school hen goed kan helpen. Die leerlingen noemen we thuiszitters.
Je kunt het schoolondersteuningsprofiel vaak vinden in de schoolgids of op de website van de school. Zo kun je zien welke hulp een school geeft. Dit is handig als je een middelbare school zoekt. Dan weet je snel of een school bij jou past. Een school mag je niet weigeren als de hulp die je nodig hebt niet in hun SOP staat. Ze moeten eerst proberen om je toch te helpen.
De geschiedenis van passend onderwijs
Passend onderwijs bestaat sinds 2014. Daarvoor was er iets dat ‘rugzakje’ heet. Dat betekent dat de school extra geld kreeg voor leerlingen die extra hulp nodig hadden. Zo kon de school deze extra hulp betalen. De leerling moest dan eerst een officiële diagnose hebben, bijvoorbeeld van een dokter.
Dit systeem had een paar problemen:
- Je kreeg óf hulp, óf geen hulp. Er was weinig ruimte voor iets daartussen. Twee leerlingen met dezelfde diagnose kunnen toch andere hulp nodig
hebben. De ene leerling heeft misschien veel hulp nodig, de andere minder. - Sommige leerlingen hadden het moeilijk op school, maar kregen geen hulp omdat ze geen diagnose hadden. Er ging soms te veel geld naar leerlingen met een diagnose. Daarom was er minder geld voor anderen die ook hulp nodig hadden. Soms werd er zelfs een diagnose gezocht alleen om hulp te krijgen. Wat de leerling zelf wilde, werd dan vergeten.
Nu is er geen rugzakje meer. Hulp krijgen op school heet nu passend onderwijs. Het is niet meer zo belangrijk of je een diagnose hebt. De school kijkt vooral naar wat jij nodig hebt. Een nadeel is dat het minder duidelijk is welke hulp je precies kunt krijgen. Een voordeel is dat je zelf meer mee kunt beslissen over de hulp.
Begrippenlijst
Passend onderwijs: Alle kinderen in Nederland kunnen naar een school die past bij wat zij nodig hebben, ook als ze extra hulp of ondersteuning nodig hebben.
Samenwerkingsverband: Zorgt ervoor dat scholen in jouw omgeving samenwerken om iedereen passend onderwijs te geven. In Amsterdam is er één voor basisscholen en één voor middelbare scholen.
Bemiddelaar: Iemand die helpt bij het oplossen van problemen
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: De overheid die gaat over onderwijs, en die de regels voor passend onderwijs maakt.


