Wat is passend onderwijs?
Passend onderwijs betekent dat scholen ervoor zorgen dat elke leerling de juiste hulp en lessen krijgt. Dit geldt voor alle leerlingen, ook voor leerlingen die extra hulp nodig hebben. Het gaat niet om een speciaal soort school. Passend onderwijs is iets wat op elke school geldt. Sinds 2014 is dit een belangrijke regel in Nederland.
Wat is de zorgplicht
Scholen hebben een zorgplicht sinds passend onderwijs in 2014 werd ingevoerd. Dit betekent dat scholen moeten zorgen dat leerlingen die extra hulp nodig hebben, deze hulp ook echt krijgen. Dit geldt voor nieuwe leerlingen, maar ook als je al een paar jaar op een school zit.
Als jij extra hulp nodig hebt, kijkt de school samen met jou en je ouders wat je precies nodig hebt. Daarna onderzoekt de school of ze je die hulp kunnen geven. Hiervoor gebruiken ze een document dat ‘schoolondersteuningsprofiel’ heet.
Soms lukt het een school niet om jou goed te helpen. Dit mag de school pas zeggen als ze eerst samen met jou hebben onderzocht wat je nodig hebt en hebben geprobeerd om je dat ook te geven. Soms kan het zijn dat een andere school beter bij jou past.
Jouw school moet dan een plek regelen op een andere school die wel de juiste hulp kan geven. Dat kan een gewone school zijn of een speciale school. De school moet hierover goed met jou en je ouders overleggen, zodat jij op een fijne plek terechtkomt. Ook dit valt onder zorgplicht en is dus de verantwoordelijkheid van de school.
Wat is het schoolondersteuningsprofiel?
Elke school maakt een plan waarin staat welke hulp ze kunnen geven. Dit plan heet het schoolondersteuningsprofiel, afgekort ‘SOP’. Niet alle scholen bieden alle soorten hulp aan. Maar er is altijd een school in Amsterdam of Diemen die de hulp kan geven die je nodig hebt.
Je kunt het schoolondersteuningsprofiel meestal vinden in de schoolgids of op de website van de school. Zo kun je kijken welke hulp een school wel of niet biedt. Handig als je een middelbare school zoekt! Zo kan je snel zien of een school bij jou past.
Een school mag je niet weigeren als de hulp die je nodig hebt niet in hun SOP staat. Ze moeten eerst kijken of ze je toch kunnen helpen.
De geschiedenis van passend onderwijs
Passend onderwijs bestaat sinds 2014. Daarvoor was er een systeem met een ‘rugzakje’. Dat betekent dat een leerling met extra hulp een soort budget kreeg, want om jou als leerling extra hulp te kunnen geven, heeft school geld nodig. Om dit budget te krijgen, moest een leerling eerst een officiële diagnose hebben, bijvoorbeeld van een arts. Dit budget ging naar de school.
Dit systeem had een aantal nadelen:
- Je kreeg óf wel hulp, óf helemaal niet. Er was weinig ruimte voor iets ertussenin. Twee mensen kunnen dezelfde diagnose hebben, maar dat betekent niet dat ze precies hetzelfde zijn. De ene persoon heeft misschien meer hulp nodig, en de andere juist wat minder. Dan kan je denken, wat is er mis met te veel geld? Dat leggen we uit in punt 2.
- Sommige leerlingen hadden het misschien wel lastig op school, maar omdat ze geen diagnose hadden, kregen ze geen hulp. Ook al hadden ze die wel nodig. Er ging dus wel eens te veel geld naar een leerling met een diagnose, waardoor er geen geld meer was om leerlingen zonder diagnose hulp te geven. Soms werd er een diagnose gezocht, alleen zodat een leerling hulp kon krijgen. Wat de leerling zelf wilde, werd af en toe vergeten.
Nu is er geen rugzakje meer. Hulp krijgen op school heet nu passend onderwijs. Je hebt geen diagnose meer nodig: de school kijkt nu vooral naar wat jij nodig hebt. Een nadeel hiervan is dat het minder duidelijk is welke hulp je precies kan krijgen. Een voordeel is dat je zelf meer kunt meebeslissen.
Begrippenlijst
Passend onderwijs: Alle kinderen in Nederland kunnen naar een school die past bij wat zij nodig hebben, ook als ze extra hulp of ondersteuning nodig hebben.
Samenwerkingsverband: Zorgt ervoor dat scholen in jouw omgeving samenwerken om iedereen passend onderwijs te geven. In Amsterdam is er één voor basisscholen en één voor middelbare scholen.
Bemiddelaar: Iemand die helpt bij het oplossen van problemen
Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: De overheid die gaat over onderwijs, en die de regels voor passend onderwijs maakt.